The 5 Stages of Change

(Onder de Engelse versie kun je deze blog in het Nederlands lezen)

When we decide to change something in our lives, we often go through a process that includes five stages. When I chose to reevaluate my relationship with alcohol, I experienced every one of them. Let me share my story, you might see some of your own experiences reflected here.

Stage One: Precontemplation (Unaware)
In this stage, drinking was just part of my life, something I did without much thought. It was fun, social, and seemed normal because everyone around me did the same. Whether it was dinner, lunch, or meeting friends, wine was always there.

I never questioned it, even though there were times I drank too much. Morning coffee meetups weren’t really part of my world; everything revolved around “wine time”. I even thought people who didn’t drink were the odd ones, unless, of course, they had a problem with alcohol. For me, drinking wasn’t a problem, so I never thought about quitting or cutting back.

Stage Two: Contemplation (Aware)
As time went on, I began to notice that alcohol wasn’t always serving me. While I didn’t get hangovers often, when I did, I’d swear, “Never again!” But that promise never seemed to stick.

I started to question my habits and realized not everyone drank like I did. This made me uncomfortable, like my actions and my values weren’t aligned. That’s the tricky part of this stage: you start to see that change might be necessary, but you’re not quite ready to take the leap.

Sometimes this awareness comes from within, and other times it’s sparked by a partner, friend, or an honest conversation. For me, it felt like being stuck in an inner battle between wanting to change and not feeling ready to do it.

Stage Three: Preparation/Determination (Knowledge/Learning)
I truly loved this stage because it felt empowering, like I was finally taking control and moving toward change. I immersed myself in learning, soaking up podcasts, reading books, and watching YouTube videos. The more I learned, the more motivated I felt.

But looking back, I see that while I was gaining knowledge, I wasn’t yet taking real action. I wasn’t cutting back or quitting; I was waiting for the “perfect moment” when I’d feel completely ready. It’s easy to get stuck here, believing that just a little more knowledge will magically make change effortless.

This stage is all about building determination, even if the leap to action still feels out of reach.

Stage Four: Action (Taking the Jump)
Listening to Rachel Hart’s Taking a Break podcast was a turning point. She talked about how staying in the preparation stage won’t lead to change, and I realized it was time to take action.

I started by introducing alcohol-free days and cutting back significantly. While I don’t believe in relying solely on willpower, it was essential in those early days to push through the discomfort. As I took action, I began unraveling my relationship with alcohol.

I learned what triggered my cravings and why they existed in the first place. I discovered the underlying reasons I drank, beyond the buzz or taste. With every step forward, I felt more excited about the positive changes ahead. I knew that to be happier and healthier, drinking couldn’t be part of my life anymore.

Quitting wasn’t always easy. If you stop smoking, people cheer you on. But with alcohol, it sometimes feels like you have to defend your decision, and you can feel like an outsider. Thankfully, I’ve received plenty of positive support, too. Ultimately, it doesn’t matter what others think, it’s your choice, and it’s worth it.

Stage Five: Maintenance (The New Normal)
I’m still finding my footing in this stage. Old habits don’t disappear overnight, especially after 40 years of ingraining them. While not drinking feels normal most of the time, I still need to stay mindful.

The world around us constantly highlights the positives of drinking, in ads, social media, and movies, while the downsides remain hidden. Yet, the benefits of not drinking far outweigh those fleeting moments of indulgence.

Progress, Not Perfection
These five stages aren’t rigid boxes. It’s normal to move back and forth between them, and taking a step back doesn’t mean failure, it’s part of the process. The key is to keep going.

One thing to note: you can never truly return to Stage One (Precontemplation). Once you become aware, there’s no unknowing. You can move forward, or you can stay stuck. For me, staying stuck was never an option. But it’s up to you to decide what feels right for you.

What stage do you relate to the most? I’d love to hear your thoughts in the comments!

Wanneer we besluiten iets in ons leven te veranderen, doorlopen we vaak een proces met vijf fasen. Toen ik ervoor koos om mijn relatie met alcohol te heroverwegen, heb ik ze allemaal ervaren. Laat me mijn verhaal delen; misschien herken je er iets van jezelf in.

Fase 1: Precontemplatie (Onbewust)
In deze fase was drinken gewoon een onderdeel van mijn leven, iets wat ik deed zonder er veel over na te denken. Het was leuk, sociaal en leek normaal omdat iedereen om me heen hetzelfde deed. Of het nu ging om diner, lunch of afspreken met vrienden, wijn was altijd aanwezig.

Ik stelde mezelf nooit vragen, ook al waren er momenten waarop ik te veel dronk. Afspraken voor koffie waren niet echt mijn ding; alles draaide om “wijntijd”. Ik vond mensen die niet dronken zelfs een beetje vreemd, tenzij ze natuurlijk een probleem met alcohol hadden. Voor mij was drinken geen probleem, dus ik dacht nooit aan stoppen of minderen.

Fase 2: Contemplatie (Bewustwording)
Na verloop van tijd begon ik te merken dat alcohol niet altijd in mijn voordeel werkte. Hoewel ik niet vaak een kater had, zei ik bij de keren dat het wel gebeurde altijd: “Nooit meer!” Maar die belofte hield nooit stand.

Ik begon mijn gewoontes in twijfel te trekken en realiseerde me dat niet iedereen dronk zoals ik. Dit maakte me ongemakkelijk, alsof mijn acties niet overeenkwamen met wat ik eigenlijk wilde. Dit is het lastige aan deze fase: je begint te zien dat verandering nodig kan zijn, maar je bent nog niet klaar om de sprong te wagen.

Soms komt dit besef van binnenuit, en andere keren wordt het aangewakkerd door een partner, vriend of een eerlijk gesprek. Voor mij voelde het alsof ik vastzat in een innerlijke strijd tussen willen veranderen en me er niet klaar voor voelen.

Fase 3: Voorbereiding/Vastberadenheid (Kennis/Vergroten van inzicht)
Ik vond deze fase geweldig omdat het krachtig voelde, alsof ik eindelijk controle nam en naar verandering toe werkte. Ik dook in het leren: ik luisterde naar podcasts, las boeken en keek naar YouTube-video’s. Hoe meer ik leerde, hoe gemotiveerder ik werd.

Maar achteraf zie ik dat, hoewel ik veel kennis opdeed, ik nog geen echte actie ondernam. Ik minderde niet en stopte niet; ik wachtte op het “perfecte moment” waarop ik me helemaal klaar zou voelen. Het is makkelijk om hier vast te blijven zitten en te geloven dat iets meer kennis de verandering vanzelf moeiteloos zal maken.

Deze fase draait om het opbouwen van vastberadenheid, zelfs als de sprong naar actie nog te groot lijkt.

Fase 4: Actie (De Sprong Wagen)
Het luisteren naar Rachel Hart’s podcast Taking a Break was een keerpunt. Ze zei dat je in de voorbereidingsfase geen verandering kunt maken, en ik besefte dat het tijd was om actie te ondernemen.

Ik begon met alcoholvrije dagen in te lassen en flink te minderen. Hoewel ik niet geloof in het uitsluitend vertrouwen op wilskracht, was het essentieel in die eerste tijd om door het ongemak heen te komen. Terwijl ik actie ondernam, begon ik mijn relatie met alcohol te ontrafelen.

Ik ontdekte wat mijn verlangens triggerde en waarom die verlangens er waren. Ik leerde de diepere redenen kennen waarom ik dronk, los van de roes of de smaak. Met elke stap vooruit voelde ik me enthousiaster over de positieve veranderingen die voor me lagen. Ik wist dat ik gelukkiger en gezonder kon zijn als alcohol geen deel meer uitmaakte van mijn leven.

Niet drinken is niet altijd makkelijk. Als je stopt met roken, juicht iedereen je toe. Maar bij alcohol voelt het soms alsof je je keuze moet verdedigen en kun je je een buitenstaander voelen. Gelukkig heb ik ook veel positieve steun ontvangen. Uiteindelijk maakt het niet uit wat anderen denken; het is jouw keuze, en die is het waard.

Fase 5: Onderhoud (Het Nieuwe Normaal)
Ik ben nog steeds mijn weg aan het vinden in deze fase. Oude gewoontes verdwijnen niet van de ene op de andere dag, vooral niet na 40 jaar. Hoewel niet drinken meestal normaal voelt, moet ik alert blijven.

De wereld om ons heen benadrukt constant de positieve kanten van drinken, in advertenties, op sociale media en op TV, terwijl de nadelen vaak verborgen blijven. Toch wegen de voordelen van niet drinken ruimschoots op tegen die vluchtige momenten van verleiding.

Vooruitgang, Geen Perfectie
Deze vijf fasen zijn geen vaste hokjes. Het is normaal om heen en weer te bewegen tussen de fasen, en een stap terug betekent geen mislukking; het hoort bij het proces. Het belangrijkste is om door te blijven gaan.

Eén ding om op te merken: je kunt nooit echt terug naar Fase 1 (Precontemplatie). Zodra je bewust bent geworden, kun je niet meer “niet weten”. Je kunt vooruitgaan, of je kunt blijven hangen. Voor mij was blijven hangen geen optie. Maar het is aan jou om te bepalen wat goed voelt voor jou.

In welke fase herken jij jezelf het meest? Ik hoor graag je gedachten in de reacties!